Cortisol là hormone chống căng thẳng. Khi thiếu hụt cortisol sẽ gây hại cho cơ thể, nặng có thể dẫn đến tử vong nên việc bổ sung bù đắp lượng cortisol thiếu là điều rất cần thiết. Cortisol có thể được bổ sung bằng con đường ăn uống thông qua một chế độ dinh dưỡng hợp lý. Vậy nên ăn gì để tăng cortisol máu?

1. Ăn gì để tăng cortisol?

Cortisol là một hormon được tiết ra ở tuyến thượng thận nên để đảm bảo cơ thể luôn có đủ lượng cortisol cần thiết thì tuyến thượng thận cũng cần phải hoạt động tốt.

Một số thực phẩm giúp tăng cường chức năng tuyến thượng thận để tăng cortisol máu:

Nhóm thực phẩm giàu vitamin B:

• Vitamin B giúp hỗ trợ chức năng cho tuyến thượng thận, tăng năng lượng cho cơ thể trong quá trình chống lại stress, đặc biệt ở giai đoạn chống cự.
• Các thực phẩm giàu vitamin B bao gồm: đậu, chuối, yến mạch, khoai tây, bơ.

Nhóm thực phẩm giàu vitamin C:

• Vitamin C không chỉ tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, làm đẹp da chống lão hoá mà còn kích thích tăng sản sinh cortisol.
• Thực phẩm giàu vitamin C: cam, chanh, bưởi, đào, xoài, cà chua…

Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi lượng đường trong máu cao sẽ kéo theo tình trạng cortisol tăng cao, đặc biệt ở những người bị béo phì. Do đó, nên hạn chế các đồ ăn có nhiều đường, sẽ tốt hơn nếu dùng thực phẩm thay thế đường như hoa quả, socola đen, trà xanh hay các món có chứa men vi sinh.

Dầu cá giúp cung cấp omega 3, DHA:

Một nghiên cứu về phản ứng căng thẳng kéo dài suốt 21 ngày cho thấy, nồng độ cortisol ở những người có sử dụng dầu cá thấp hơn so với những người không dùng dầu cá.

Tryptophan:

• Tryptophan là một acid amin có tác dụng chống trầm cảm, giảm căng thẳng ở người cao tuổi. Cơ thể không thể tự tổng hợp tryptophan mà cần bổ sung từ bên ngoài.
• Thực phẩm chứa tryptophan: đậu nành, rong biển, hạt chia, phô mai, lòng trắng trứng…

Vitamin E:

• Vitamin E tham gia vào chuyến hoá các chất, chống lão hoá, đồng thời giúp giảm tình trạng tổn thương tế bào do quá trình oxy hóa bị gây ra bởi nguyên nhân stress.
• Vitamin E có nhiều trong các loại dầu thực vật, đặc biệt dầu hướng dương, dầu oliu và dầu hạt cải.

Ngoài chế độ ăn uống, để duy trì ổn định lượng cortisol trong cơ thể, bạn nên:

• Ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý. Lượng cortisol được sản xuất trong cơ thể phụ thuộc vào nhịp điệu ngày đêm. Nồng độ cortisol tỉ lệ nghịch với giấc ngủ. Tức là ngủ càng ít thì càng tăng cortisol máu. Do đó, việc đảm bảo một giấc ngủ ngon, đủ thời gian là điều rất quan trọng với cortisol của tuyến thượng thận.
• Uống nhiều nước, tối thiểu 2lit/ngày. Thiếu nước không chỉ làm cortisol tăng cao mà còn gây cảm giác mệt mỏi, giảm lưu lượng tuần hoàn máu trong cơ thể.
• Tập thể dục thường xuyên, tham gia một số môn thể thao yêu thích phù hợp với tình trạng sức khoẻ như yoga, bơi lội, đá bóng… giúp giảm căng thẳng stress, đồng nghĩa với việc không làm tăng lượng cortisol trong cơ thể.
• Điều trị triệt để các bệnh lý của cơ thể.

2. Khi nào cần bổ sung cortisol cho cơ thể?

Cortisol là một hormone giúp cơ thể chống lại các yếu tố căng thẳng gây stress. Khi cơ thể không sản xuất đủ lượng cortisol cần thiết sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, tạo nên những rối loạn nội tiết hormon. Lúc này, việc bổ sung cortisol là điều hoàn toàn cần thiết. Tuy nhiên bổ sung như thế nào hay bổ sung bao nhiêu cần dựa trên xét nghiệm thực tế, triệu chứng lâm sàng và phải tuân theo chỉ định của bác sĩ.

Điển hình của thiếu cortisol là bệnh Addison. Biểu hiện lâm sàng của Addison khởi phát bằng dấu hiệu mệt mỏi, chóng mặt, yếu cơ, thay đổi màu da, giảm cân và ảnh hưởng tâm lý.

Ở bệnh nhân có hiện tượng giảm cortisol kèm stress dẫn đến suy thượng thận:

• Khởi phát đột ngột, đau tại thắt lưng, chân hoặc bụng kèm theo hạ huyết áp, có thể có rối loạn tri giác.
• Bị tiêu chảy, nôn nhiều gây mất nước.

Cortisol trong cơ thể cần được duy trì ở mức ổn định. Tình trạng tăng cortisol máu hay giảm cortisol máu đều không tốt cho sức khỏe. Tuỳ theo mức độ thiếu hụt hay dư thừa cortisol để có những chế độ dinh dưỡng và sử dụng sản phẩm cân bằng phù hợp. Hãy liên hệ các bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn, tư vấn cụ thể khi có những triệu chứng bất thường về sức khỏe.

Nguồn tham khảo: Vinmec