Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi – Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú, Bác sĩ chuyên khoa I Trịnh Lê Hồng Minh – Khoa Chẩn đoán hình ảnh – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Có nhiều phương pháp điều trị ung thư gan khác nhau và tùy vào tình trạng của bệnh nhân bác sĩ sẽ đưa ra liệu trình điều trị phù hợp nhất. Trong đó sử dụng dược chất phóng xạ điều trị ung thư gan bằng cách bơm trực tiếp vào tế bào ung thư được đánh giá là phương pháp có nhiều ưu điểm và ít tai biến.

1. Dấu hiệu nhận biết ung thư gan

Ung thư gan được đánh giá là căn bệnh có nguy cơ gây tử vong cao đứng thứ 3 chỉ sau ung thư dạ dày và ung thư phổi. Giống như bất kỳ một căn bệnh nào, ung thư gan cũng có những dấu hiệu bệnh ngay từ những giai đoạn đầu, các dấu hiệu đó như sau:

• Nước tiểu sẫm màu do chức năng gan suy giảm dẫn đến bilirubin trong máu gia tăng
• Đầy hơi, chướng bụng do dịch tích tụ trong ổ bụng, bạn có thể cảm thấy đầy bụng ngay cả khi bạn không hề ăn gì.
• Đau bụng quặn thắt và phải sử dụng thuốc giảm đau mới thuyên giảm được.
• Ngứa do lượng bilirubin trong máu tăng cao, đây là nguyên nhân chính gây ngứa trên da.
• Mệt mỏi dai dẳng và không dứt cho dù bạn lao động nhẹ hoặc không hề lao động. Mệt mỏi kéo dài là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo bạn có thể bị ung thư gan.
• Vàng da không phải là bệnh lý nhưng nó là dấu hiệu nhận biết các bệnh lý liên quan đến gan, đặc biệt là ung thư gan
• Dịch ổ bụng xuất hiện ở bệnh nhân ung thư gan giai đoạn đầu, người bệnh xuất hiện các triệu chứng như ợ chua, đầy hơi chướng bụng. Nhiều người thường chủ quan với các triệu chứng này vì nó tương tự như triệu chứng của các bệnh lý liên quan đến dạ dày.
• Giảm cân, chán ăn, người bệnh sụt cân nhanh chóng.

2. Điều trị ung thư gan bằng dược chất phóng xạ

Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị ung thư gan phổ biến như phẫu thuật cắt bỏ một phần gan hay ghép gan, hóa trị, xạ trị, tiêm thuốc vào khối u…

2.1 Ưu điểm

Ngoài các phương pháp trên, chụp và bơm dược chất phóng xạ trong điều trị ung thư gan được đánh giá là phương pháp hiện đại. Đây là phương pháp điều trị ung thư có nhiều ưu điểm như sau:

• Có khả năng tiêu diệt khối u cao mà không gây xâm lấn quá nhiều, ít gây tai biến và biến chứng cho người bệnh
• Có thể sử dụng điều trị ung thư gan nguyên phát và thứ phát không có chỉ định phẫu thuật triệt căn.
• Có thể sử dụng điều trị ung thư gan có xâm lấn mạch máu trong gan.

2.2 Nhược điểm

Tuy nhiên phương pháp này cũng có một vài hạn chế như sau:

• Chi phí thực hiện phương pháp này khá cao so với các phương pháp điều trị khác
• Để thực hiện phương pháp này cần sự phối hợp của nhiều bác sĩ chuyên khoa
• Không phải bệnh viện nào cũng có đủ điều kiện về phương tiện kỹ thuật để thực hiện.

2.3 Chống chỉ đỉnh

Dược chất phóng xạ điều trị ung thư gan chủ yếu được dùng là Yttrium-90, sau khi bơm Yttrium-90 vào mạch máu nuôi khối u, đồng vị của dược chất này phát ra tia β phá hủy các tế bào ung thư.

Phương pháp này chống chỉ định đối với một số trường hợp như luồng thông gan phổi trên phim chụp lớn hơn 20%, ung thư gan di căn đến phổi, xương và các tạng khác, phụ nữ có thai, bệnh nhân đã từng điều trị xạ trị nguồn ngoài tổn thương u gan, bệnh nhân có quá nhiều dịch trong ổ bụng.

3. Quy trình chụp và bơm dược chất phóng xạ điều trị ung thư gan

Trước khi thực hiện bệnh nhân cần được giải thích kỹ về thủ thuật cũng như các bước thực hiện để có thể phối hợp nhịp nhàng với bác sĩ thực hiện. Người bệnh phải nhịn ăn 6 tiếng trước khi thực hiện thủ thuật, uống càng ít nước càng tốt. Các bước tiến hành gồm 2 lần can thiệp, mỗi lần cách nhau 1 tuần.

3.1 Lần 1: Thực hiện nút các nhánh động mạch ngoài gan

Đánh giá giải phẫu các mạch cấp máu cho gan và khối u bằng cách chụp động mạch thân tạng, mạc treo tràng trên bằng ống thông 4-5F. Sau đó tiến hành nút mạch máu nuôi khối u bằng các vật liệu làm tắc mạch, đưa ống thông vào động mạch gan, tiêm 5-6 mCi, 99Tc, sau 30 phút thì tiến hành chụp xạ hình để đánh giá dược chất phóng xạ tập trung trong khối u và tính luồng thông gan phổi

3.2 Lần 2: Tiến hành bơm hạt phóng xạ

Để có được công thức chuẩn tính liều đồng vị phóng xạ, bác sĩ chuyên khoa phải dựa vào 3 yếu tố là liều phóng xạ, tình trạng của người bệnh và mức độ thông gan phổi. Sau đó bác sĩ sẽ tiến hành luồn chọn lọc bằng vi ống thông vào động mạch gan riêng. Sau đó lắp hệ thống bơm đồng vị phóng xạ và bơm vào nhu mô gan.

Nguồn tham khảo: Vinmec