Tên các loại thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm chú ý ADHD phổ biến và tác dụng phụ của thuốc?
Thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) là một phần không thể thiếu trong quá trình chăm sóc sức khỏe của những người bị bệnh này. Mỗi loại thuốc ADHD có cơ chế tác động khác nhau đến các hệ thống hóa học trong não, giúp cải thiện sự tập trung, kiểm soát hành vi và giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được điều chỉnh chặt chẽ và cần quan tâm đến các tác dụng phụ có thể xảy ra.
Các loại thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm chú ý ADHD
Sau khi chẩn đoán và xác định tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc và phương pháp điều trị phù hợp cho từng trường hợp. Thuốc điều trị ADHD chứa chất kích thích là loại thuốc phổ biến nhất và thường là sự lựa chọn đầu tiên trong điều trị ADHD bằng thuốc. Các loại thuốc này hoạt động bằng cách tăng cường dopamine và norepinephrine trong não, giúp cải thiện khả năng tập trung và giảm mệt mỏi cho bệnh nhân.
Các loại thuốc chứa chất kích thích thường được chỉ định điều trị ADHD bao gồm:
1.1. Thuốc kích thích
Danh sách sau đây chứa tên của các loại thuốc ADHD được FDA chấp thuận. Biểu đồ hiển thị loại, nhóm, tên chung, tên thương hiệu và thời gian tác dụng của từng loại thuốc ADHD kích thích.
| Thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm trí nhớ ADHD – Thuốc kích thích | ||||
| Loại thuốc | Nhóm thuốc | Tên biệt dược | Tên nhãn hiệu | Thời gian tác dụng |
| Short-acting (immediate – release) | Methylphenidate | dexmethylphenidate hydrochloride | Focalin | 3 – 5 giờ |
| methylphenidate hydrochloride | Methylin Chewable | 3 – 5 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Methylin Oral Solution | 3 – 5 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Ritalin | 3 – 5 giờ | ||
| Amphetamine | dextroamphetamine mixed salts and amphetamine | Adderall | 4 – 8 giờ | |
| methamphetamine hydrochloride | Desoxyn | 4 – 8 giờ | ||
| amphetamine sulfate | Evekeo | 4 – 6 giờ | ||
| amphetamin sulfate | Evekeo ODT | 4 – 6 giờ | ||
| Intermediate and long acting (extended – release) | Methylphenidate | dextroamphetamine sulfate | Zenzedi | 4 – 6 giờ |
| methylphenidate hydrochloride | Adhansia XR | 16 giờ | ||
| serdexmethylphenindate and dexmethylphenidate | Azstarys | > 10 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Aptensio XR | 7 – 8 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Concerta | 10 – 12 giờ | ||
| methylphenidate | Cotempla XR ODT | 8 – 12 giờ | ||
| methylphenidate | Daytrana (patch) | 10 – 12 giờ | ||
| dexmethylphenidate hydrochloride | Focalin XR | 12 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Jornay PM | > 12 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Metadate CD | 8 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Metadate ER | 8 – 12 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Methylin ER | 8 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Quillichew ER | 8 – 12 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Quillivant XR | 8, 10 – 12 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Ritalin SR | 7 – 8 giờ | ||
| methylphenidate hydrochloride | Ritalin LA | 8 giờ | ||
| Amphetamine | dextroamphetamine mixed salts and amphetamine | Adderall XR | 8 – 12 giờ | |
| amphetamine | Adzenys ER | 9 – 12 giờ | ||
| amphetamine | Adzenys XR – ODT | 9 – 12 giờ | ||
| dextroamphentamine sulfate | Dexedrine | 6 – 9 giờ | ||
| amphetamine | Dyanavel XR | 8 – 12 giờ | ||
| Mixed salts of a single entiny amphetamine | Mydayis | 16 giờ | ||
1.2. Thuốc không kích thích
Biểu đồ bên dưới hiển thị nhóm, tên chung, tên thương hiệu và thời gian tác dụng của từng loại thuốc ADHD không kích thích được FDA chấp thuận.
| Thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm trí nhớ ADHD – Thuốc không kích thích | |||
| Nhóm thuốc | Tên biệt dược | Tên nhãn hiệu | Thời gian tác dụng |
| Selective norepinephrine reuptake inhibitor | atomoxetine hydrochloride | Strattera | 24 giờ |
| viloxazine | Qelbree | 24 giờ | |
| Alpha – 2 adrenergic agonist | clonidine hydrochloride | Kapvay | 12 – 24 giờ |
| guanfacine hydrochloride | Intuniv | 12 – 24 giờ | |
1.3. Thuốc chống trầm cảm
Biểu đồ bên dưới hiển thị nhóm, tên chung, tên thương hiệu và thời gian tác dụng của một số loại thuốc chống trầm cảm có thể giúp điều trị ADHD.
| Thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm trí nhớ ADHD – Thuốc trầm cảm | |||
| Nhóm thuốc | Tên biệt dược | Tên nhãn hiệu | Thời gian tác dụng |
| Norepinephrine-dopamine reuptake inhibitor | bupropion hydrochloride | Wellbutrin | 4 – 5 giờ |
| bupropion hydrochloride | Wellbutrin SR | 12 giờ | |
| bupropion hydrochloride | Wellbutrin XL | 24 giờ | |
| Tricyclic | desipramine hydrochloride | Norpramin | 8 – 24 giờ |
| imipramine hydrochloride | Tofranil | 8 – 24 giờ | |
| nortriptyline hydrochloride | Pamelor | 8 – 24 giờ | |
Mỗi loại thuốc có đặc điểm và tác dụng phụ riêng, việc lựa chọn dựa vào tình trạng sức khỏe cụ thể và phản ứng của bệnh nhân, được theo dõi chặt chẽ và điều chỉnh bởi bác sĩ chuyên khoa.
2. Các tác dụng phụ của thuốc ADHD
Các loại thuốc điều trị ADHD có thể gây ra một số tác dụng phụ khác nhau. Dưới đây là một số tác dụng phụ thường gặp của các loại thuốc này:
- Mất ngủ: Thuốc kích thích như Amphetamines hoặc Methylphenidate có thể làm giảm sự ngủ yên của người dùng
- Giảm cảm giác thèm ăn: Một số người dùng thuốc kích thích có thể cảm thấy mất cảm giác thèm ăn, dẫn đến giảm cân
- Tăng nhịp tim và huyết áp: Các thuốc kích thích có thể làm tăng nhịp tim và áp lực máu của người sử dụng
- Rối loạn tiêu hóa: Có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như buồn nôn, đau bụng, hoặc tiêu chảy
- Căng thẳng và lo âu: Một số người dùng thuốc có thể cảm thấy căng thẳng, lo âu hoặc dễ bị kích động
- Tác động đến gan: Một số loại thuốc như Atomoxetine, có thể gây ra các vấn đề liên quan đến gan, nhưng hiếm khi xảy ra
- Tác động đến tim mạch: Các thuốc có thể gây ra tác động lên hệ tim mạch, đặc biệt là ở những người có tiền sử về vấn đề tim mạch
- Tác động lên thị lực: Một số người dùng thuốc có thể gặp các vấn đề liên quan đến thị lực, nhưng điều này khá hiếm
Các tác dụng phụ có thể khác nhau tùy thuộc vào từng loại thuốc ADHD và từng cá nhân sử dụng. Việc điều chỉnh liều lượng và theo dõi sát sao dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ là rất quan trọng để giảm thiểu các tác dụng phụ này.
Nguồn: Cleveland Clinic
Nguồn tham khảo: Vinmec
